We weten allemaal nog heel goed dat moment op de basisschool waarop je je heel erg hebt geschaamd. Je weet nog precies hoe dat voelde. En misschien voel je het nu weer nu je eraan denkt. Je voelt je zo klein, kwetsbaar, onbegrepen, angstig én je leert meteen (hoe klein je ook bent) af om nooooooit meer dit of dat te doen. Fouten maken (om schaamte te voorkomen) verleer je zelf. Maar die weerhouden je ook om te groeien en ontwikkelen.
Schaamte is een emotie en misschien wel de meest uitputtende en confronterende emotie. En iedereen heeft er regelmatig last van. Maar we willen allemaal niet dat het zichtbaar is. Uit schaamte volgt op de werkvloer vaak terugtrekken, zwijgen, verbloemen, compenseren, stiekem gedrag enz. Het kan een behoorlijke energielek zijn.
Je hebt 2 soorten schaamte. Gezonde schaamte (1) is het besef dat de kwetsbaar zijn en leidt tot nederigheid en gedeelde menselijkheid (we doen allemaal wel iets onhandigs, vergeten iets of snappen iets niet oid). Vergiftigende schaamte (2) zorgt voor een gevoel van minderwaardigheid. Teveel van deze schaamte is ongezond en heeft invloed op je functioneren. Deze vorm van schaamte maakt je verdrietig en eenzaam. Ook bestaat er een kans dat je risico’s gaat uitsluiten en je steeds meer vervreemd raakt van jezelf en anderen. Bij mensen die veel schaamte ervaren wordt ook vaker en sneller het gevaarsysteem getriggerd waardoor je veel meer stress ervaart maar ook mogelijk eenzaamheid, burn-out, depressie etc.
Kortom erken (eerst richting jezelf) waar jij je voor schaamt. Wat probeer je te verbloemen? Op welke eigenschappen ben je niet trots en wanneer? Bij wie probeer jij jezelf altijd van je beste kant te laten zien en waarom? Waar wil je dat de ander niet achter komt? En kies dan eens iemand uit bij wie jij je veilig voelt om hierover te vertellen. Zodat deze vorm van schaamte niet meer vergiftigd maar juist zorgt voor openheid, groei en weer verbinding met anderen. Veel schaamteplezier!
